سردیس آیرون‌من

مرد آهنی یا آیرون‌من (به انگلیسی: Iron Man) یک شخصیت تخیلی و ابرقهرمانانه در کتاب‌های کمیک مارول کامیکس می‌باشد. این کاراکتر به وسیلهٔ نویسنده/ویراستاراستن لی خلق، به وسیلهٔ نویسنده لری لیبر تکمیل و توسط هنرمندان دان هک و جک کربی به تصویر کشیده شد. او اولین بار در داستان‌های در حال تعلیق شماره ۳۹ام (مارس ۱۹۶۳) حضور پیدا کرد.

تونی استارک، میلیاردری عیاش، صنعت‌گر و مهندسی نابغه، از یک جراحتی در سینه‌اش که در زمان اسارتش ایجاد شده‌است رنج می‌برد. وی توسط گروهی در ویتنام گروگان گرفته شده و از او خواسته می‌شود در برابر آزادیش برای آن‌ها سلاح کشتار جمعی بسازد. تونی به جای این کار، زرهی قدرتمند برای خود می‌سازد تا از اسارت فرار کند.

بعدها او از این زره استفاده می‌کند تا از زمین و انسان‌های‌بی گناه محافظت کند. با این که کار اصلی شرکتش – شرکت‌های استارک – تولید سلاح در کنار انجام تحقیقات علمی است، او با استفاده از تکنولوژی موجود در آزمایشگاه‌های شرکت و زره‌اش، شروع به مبارزه با جرم و جنایت می‌کند. او نمادی برای استن لی در مورد تکنولوژی، علم و انسانیت در برابر کمونیست‌های زمان جنگ سرد بود. در ادامهٔ داستان، زمینهٔ مبارزهٔ مرد آهنی از کمونیسم به تروریسم تحول پیدا می‌کند.

بر خلاف اکثر ابر قهرمان‌های منتشر شده، مرد آهنی در کنار سری کتاب‌های مخصوص به خود، جزو گروه‌هایی چون انتقام جویان نیز قرار گرفت. از این شخصیت در انیمیشن‌های تلویزیونی و فیلم‌های سینمایی زیادی استفاده شد. تونی استارک به بازیگری رابرت داونی جونیور در فیلم مرد آهنی (۲۰۰۸) بر روی پردهٔ سینماها رفته‌است. به خاطر بازی بی‌نظیر داونی، وی در فیلم‌های هالک شگفت‌انگیز (۲۰۰۸)، مرد آهنی ۲ (۲۰۱۰)، انتقام جویان(۲۰۱۲) و مرد آهنی ۳ (۲۰۱۳) نیز در همین نقش حضور پیدا کرد. همچنین در فیلم‌های انتقام‌جویان: عصر اولتران(۲۰۱۵) و کاپیتان آمریکا: جنگ داخلی (۲۰۱۶) مرد عنکبوتی: بازگشت به خانه(۲۰۱۷) و انتقام‌جویان: جنگ ابدیت (۲۰۱۸) نیز بازی کرده.

بر اساس رده‌بندی ۱۰۰ قهرمان برتر کتاب‌های کامیک آی‌جی‌ان، رتبهٔ ۱۲ام متعلق به مرد آهنی است.او سر انجام در فیلم انتقام جویان: پایان بازی برای محو کردن ثانوس با استفاده از سنگ های ابدیت سعی می کند که بشکن بزند اما به دلیل فشار وارد شده بر او کشته می شود و در آخر فیلم طی یک مراسم باشکوه به خاک سپرده می شود